Wat is het verschil tussen een ETF en beleggingsfonds?

ETF’s en beleggingsfondsen, je hoort deze termen waarschijnlijk regelmatig voorbij komen. Wat is eigenlijk het verschil tussen een ETF en beleggingsfonds? We zetten een aantal belangrijke verschillen tussen ETF’s en beleggingsfondsen op een rij.

Naast de verschillen is er ook een belangrijke overeenkomst tussen ETF’s en beleggingsfondsen te benoemen. Laten we daarmee beginnen.

Belangrijke overeenkomst

Het is helemaal niet gek dat het verschil tussen een ETF en beleggingsfonds niet altijd helemaal duidelijk is. ETF’s en beleggingsfondsen hebben naast verschillen namelijk ook een belangrijke overeenkomst.

De grote overeenkomst tussen een ETF en beleggingsfonds is spreiding.

Bij het beleggen in ETF’s of beleggingsfondsen beleg je namelijk in één keer in honderden, soms wel duizenden, bedrijven. Dit is mooi, want hiermee verklein je jouw risico’s.

Voorgevel van de failliete winkelketen V&D.

Mocht één van de bedrijven waarin je belegt failliet gaan (V&D), in een schandaal verwikkelt raken (Volkswagen) of worden getroffen door externe factoren (KLM door het Coronavirus), dan verlies je een groot deel van je geld en bij een faillissement zelfs alles.

Bij een ETF en een beleggingsfonds heeft de prestaties van één bedrijf slechts een kleine invloed op de totale prestaties van je beleggingen. Dit komt doordat er slechts een klein deel van je vermogen is geïnvesteerd in dat ene bedrijf.

Het verschil tussen een ETF en beleggingsfonds

Wat is precies het verschil tussen een ETF en beleggingsfonds? We zullen de meest belangrijke punten voor je op een rij zetten.

1. Actief versus passief beheer

Een van de grootste verschillen tussen ETF’s en beleggingsfondsen is de manier van beheren. Beleggingsfondsen worden actief beheerd, terwijl ETF’s vooral passief worden beheerd.

Vroeger waren er alleen beleggingsfondsen omdat de technologie die nodig is voor ETF’s simpelweg nog niet bestond.

Een beleggingsfonds is een verzameling van verschillende beleggingen die over het algemeen actief beheerd wordt door een fondsbeheerder.

Deze fondsbeheerder doet aankopen en verkopen van beleggingen met het doel om zo’n hoog mogelijk rendement te behalen.

De fondsbeheerder zal dus kijken naar trends in de markt en overige signalen om in te schatten welke beleggingen goed gaan presteren in de toekomst.

Een fondsbeheerder probeert dus betere prestaties te behalen dan gemiddeld. Als de markt gemiddeld 7% rendement oplevert, dan wil de fondsbeheerder een hoger rendement halen.

ETF’s volgen daarentegen de markt / index. Als de markt bijvoorbeeld groeit met 7% dan, volgt de ETF dit zo precies mogelijk. Bij deze passieve strategie (indexbeleggen) wordt er geen moeite gedaan om de markt te verslaan, zoals bij een beleggingsfonds.

2. Rendement ETF en beleggingsfonds

Actief beheerde beleggingsfondsen presteren over het algemeen minder goed dan passief beheerde ETF’s.

Dit klinkt misschien vreemd aangezien er professionele fondsbeheerder aan het werk zijn bij de actieve fondsen.

Uit een onderzoek van Morningstar kwam naar voren dat in de Verenigde Staten 29% van de beleggingsfondsen beter presteerden dan de S&P 500 index.

Wereldwijd is het iets positiever: 40% van de beleggingsfondsen presteerden beter dan de index in 2019. Een interessante toevoeging hierbij is dat van de beleggingsfondsen die in 2019 beter presteerden dan de index, slechts 12% beter presteerden in 2018.

Slechts 40% van actief beheerde beleggingsfondsen presteerden beter dan de markt in 2019.
Author

Wanneer je naar deze cijfers kijkt dan lijkt het er niet op dat de fondsbeheerders structureel betere resultaten kunnen halen dan de index. Wat is hier de reden van?

De belangrijkste reden waarom de meeste beleggingsfondsen het niet consistent beter doen dan de index zijn de kosten.

Als het actief beheren van een beleggingsfonds 1,5% per jaar kost, dan moet de fondsbeheerder het minimaal 1,5% beter dan de index doen om hetzelfde rendement te halen. De fondsbeheerder staat dus al met 1 – 0 achter.

3. ETF’s hebben lagere kosten dan beleggingsfondsen

Veel ETF’s hebben lopende kosten van rond de 0,20%, terwijl beleggingsfondsen al snel op 1,5% zitten.

Dit verschil van 1,3% per jaar lijkt misschien niet zoveel. De impact wordt waarschijnlijk duidelijker wanneer we kijken naar het rendement op de lange termijn.

Als de kosten 0,20% zijn, maak je bij een investering van van €10.000 over een periode van 25 jaar €48.344 aan rendement. De kosten die je hebt gemaakt zijn €1.227.

Bij 1,5% kosten behaal je over dezelfde periode slechts een rendement van €35.292. De kosten die je hebt gemaakt zijn ook veel hoger, namelijk €7.562.

Staafdiagram met het verschil in kosten bij het beleggen in een ETF en in een beleggingsfonds.

Zoals je kunt zien is het verschil in kosten (€6.335) minder dan het verschil in rendement (€13.052).

Het overige verschil (€6.717) is het rendement is dat je nooit hebt behaald. Omdat je in de eerste jaren minder rendement hebt gemaakt door de hogere kosten, heeft dit geld alle overige jaren geen rendement meer kunnen maken door middel van het rente-op-rente effect.

Kleine kosten kunnen dus een grote impact hebben op de lange termijn. De kosten zijn een erg belangrijk verschil tussen een ETF en beleggingsfonds.

4. Verhandelbaarheid ETF en beleggingsfonds

Het vierde verschil tussen een ETF en beleggingsfonds is de verhandelbaarheid.

ETF staat voor Exchange Traded Fund. Deze naam geeft al iets weg over de verhandelbaarheid van een ETF. In het Engels heet de aandelenbeurs namelijk stock exchange. Simpel gezegd, een plek waar aandelen worden verhandeld (exchanged).

ETF’s zijn net als losse aandelen de hele dag verhandelbaar als de beurs open is. In Nederland is dit doordeweeks van 09:00 – 17:30.

In tegenstelling tot ETF’s zijn beleggingsfondsen slecht één keer per dag verhandelbaar. De prijs van beleggingsfondsen wordt dus ook maar één keer per dag vastgesteld. Dit wordt vaak aan het einde van de dag gedaan door de fondsbeheerder van het beleggingsfonds.

5. Automatisch beleggen

Veel beleggers kopen elke maand beleggingen met een deel van hun salaris. Deze strategie wordt ook wel Dollar Cost Averaging genoemd. Je koopt dan op zowel hoogtepunten als dieptepunten.

Een lijngrafiek met verschillende aankooppunten over een tijdsperiode. Dit wordt ook wel Dollar Cost Averaging genoemd.

In de meeste gevallen kun je beleggingsfondsen automatisch aankopen. Je hoeft er dan niet meer naar om te kijken. De transactie wordt elke maand voor je gedaan.

Het is meestal niet mogelijk om ETF’s automatisch aan te kopen. Hoewel de moeite klein is, moet je wel elke maand even inloggen bij je broker.

6. Fractionele aandelen

Het laatste verschil tussen ETF’s en beleggingsfondsen gaat over fractionele aandelen.

Bij het kopen van ETF’s kun je alleen hele aandelen kopen. Wanneer de ETF €50 kost kun je dus alleen beleggen voor €50, €100 of €150.

Bij beleggingsfondsen kun je wel fractionele aandelen kopen. Wanneer we kijken naar de aankoopprijs van €50, dan kun je bij beleggingsfondsen voor €75 aankopen. Je krijgt in dat geval 1,5 aandeel van het beleggingsfonds.

Samenvatting: het verschil tussen een ETF en beleggingsfonds

Wanneer je gaat kiezen tussen een ETF of beleggingsfonds dan kun je met een aantal verschillen rekening houden. We hebben ze even voor je opgesomd.

ETFBeleggingsfonds
BeheerPassiefActief*
RendementHoger**Lager**
KostenLagerHoger
VerhandelbaarheidGehele dagEén keer per dag
Automatisch beleggenNeeJa
Fractionele aandelenNeeJa
* Er zijn ook beleggingsfondsen die index passief volgen.
**Slechts 40% van de beleggingsfondsen presteerden beter dan de markt (ETF’s) in 2019.

Conclusie: wat is beter?

Wat is een beter beleggingsproduct; een ETF of beleggingsfonds? Het belangrijkste om rekening mee te houden bij beleggen zijn de kosten en daardoor ook het rendement. Door het actieve beheer bij beleggingsfondsen worden de kosten hoger, waardoor het rendement lager wordt.

Hoewel beide beleggingsproducten een goed onderdeel kunnen zijn van een gespreide beleggingsportefeuille, zal het rendement op een lange termijn waarschijnlijk hoger zijn bij ETF’s.

Er zijn echter ook beleggingsfondsen die de index passief volgen. Dit worden ook wel indexfondsen genoemd. De kosten en prestaties van deze fondsen zijn vergelijkbaar met die van ETF’s.

Vergroot je financiële kennis!

Disclaimer

We zijn geen professioneel adviseurs. De informatie op deze website is gebaseerd op onze persoonlijke mening en ervaring. Dit is een geen enkel geval financieel advies. Let op: beleggen brengt risico’s met zich mee. Je kunt je inleg (deels) verliezen. Dit artikel kan reclame bevatten. Wil je gaan beleggen bij een broker, bekijk dan altijd het prospectus op de website van de betreffende broker.

Geschreven door Joris Geurtjens

Joris houdt ervan om complexe onderwerpen te vertalen naar toegankelijke artikelen. Hij heeft inmiddels al honderden artikelen over persoonlijke financiën geschreven op Finansjaal. In zijn vrije tijd gaat hij graag de natuur in, lopend of op de mountainbike. Zijn favoriete quote is "someone's sitting in the shade today because someone planted a tree a long time ago" van Warren Buffett.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *